• kawah ဒိုင်နိုဆောဘလော့ဂ်ဘန်နာ

ဒိုင်နိုဆောရုပ်ကြွင်းတွေကို လပေါ်မှာ တွေ့ရပါသလား။

ဒိုင်နိုဆောများသည် လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်း ၆၅ သန်းက လပေါ်သို့ ဆင်းသက်ခဲ့ကြောင်း သိပ္ပံပညာရှင်များက ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ကြသည်။ ဘာဖြစ်သွားသနည်း။ ကျွန်ုပ်တို့အားလုံးသိကြသည့်အတိုင်း ကမ္ဘာမြေမှ ထွက်ခွာပြီး အာကာသထဲသို့ ရောက်ရှိသွားသော တစ်ခုတည်းသော သတ္တဝါများမှာ ကျွန်ုပ်တို့လူသားများဖြစ်ပြီး လပေါ်သို့ပင် ရောက်ရှိသွားခဲ့ပါသည်။ လပေါ်တွင် ပထမဆုံးလမ်းလျှောက်ခဲ့သူမှာ Armstrong ဖြစ်ပြီး သူ လပေါ်သို့ ခြေချခဲ့သည့်အချိန်ကို သမိုင်းစာအုပ်များတွင် မှတ်တမ်းတင်ထားနိုင်ပါသည်။ သို့သော် အချို့က လူသားများသည် အာကာသထဲသို့ ရောက်ရှိသွားသော တစ်ခုတည်းသော သတ္တဝါများမဟုတ်ဘဲ အခြားသတ္တဝါများသည် လူသားများထက် စော၍ ရောက်ရှိသွားခြင်းဖြစ်နိုင်ကြောင်း ထင်မြင်ယူဆကြသည်။ အချို့သော သိပ္ပံပညာရှင်များက ဒိုင်နိုဆောများသည် လူသားများထက် လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်း ၆၅ သန်းက အာကာသထဲသို့ ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး လပေါ်သို့ ဆင်းသက်ခဲ့ကြသည်ဟု ယူဆကြသည်။

၁။ လပေါ်တွင် ဒိုင်နိုဆောရုပ်ကြွင်းများ တွေ့ရှိပါသလား။

လူသားတွေဟာ သက်ရှိတွေရဲ့ ဆင့်ကဲဖြစ်စဉ်သမိုင်းမှာ ဉာဏ်ရည်ထက်မြက်တဲ့ မျိုးစိတ်တစ်ခုတည်းသာ ရှိပါတယ်။ တခြားသတ္တဝါတွေ ဘယ်လိုလုပ် လကို ပျံသန်းနိုင်စွမ်းရှိနိုင်မှာလဲ။ ဒီလို ထင်ကြေးပေးမှုတွေ ရှိနေတဲ့အတွက် ဒါကို ထောက်ခံဖို့ သိပ္ပံနည်းကျ အခြေခံတစ်ခု ရှိရပါမယ်။ Chang'e 5 ဟာ လရဲ့မြေဆီလွှာကို ပြန်လည်ထုတ်ယူခြင်းမပြုမီက ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံမှာ လကနေ ကျောက်တွေ ရှိနှင့်ပြီးသားဖြစ်တာကြောင့် ဒီကျောက်တွေ ဘယ်လိုရလာတာလဲ။ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက လက်ဆောင်တွေမှလွဲရင် ကျောက်အများစုကို အန္တာတိကကနေ ကောက်ယူခဲ့တာပါ။ အန္တာတိကဟာ လကနေ ကျောက်တွေတင်မကဘဲ အင်္ဂါဂြိုဟ်က ကျောက်တွေကိုလည်း ကောက်ယူနိုင်ခဲ့ပြီး ဥက္ကာခဲအချို့ အပါအဝင်ပါ။ တရုတ်အန္တာတိက သိပ္ပံစူးစမ်းလေ့လာရေးအဖွဲ့ဟာ အန္တာတိကမှာ ဥက္ကာခဲ ၁၀,၀၀၀ ကျော်ကို တွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။

ဥက္ကာခဲများ ကောက်ယူခြင်းသည် နားလည်နိုင်စရာဖြစ်သည်၊ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ဂြိုဟ်သိမ်ဂြိုဟ်မွှားများ လေထုထဲသို့ ဝင်တိုက်ပြီး မြေပြင်ပေါ်သို့ ကျရောက်သည့် မှတ်တမ်းများစွာရှိသောကြောင့်ဖြစ်သည်။ သို့သော် လနှင့် အင်္ဂါဂြိုဟ်မှ ကျောက်တုံးများကိုမူ အဘယ်ကြောင့် ကောက်ယူရသနည်း။ အမှန်မှာ၊ နားလည်ရန် လွယ်ကူပါသည်။ စကြဝဠာရှည်လျားသော နှစ်များတွင် လနှင့် အင်္ဂါဂြိုဟ် နှစ်ခုစလုံးသည် ဂြိုဟ်သိမ်ဂြိုဟ်မွှားများ၊ ဥက္ကာခဲများကဲ့သို့သော သေးငယ်သော အာကာသအရာဝတ္ထုများ၏ တိုက်မိခြင်းကို ခံခဲ့ရသည်။ အင်္ဂါဂြိုဟ်ကို ဥပမာအဖြစ် ယူပါ။ တိုက်မိမှုတစ်ခု ဖြစ်ပွားသောအခါ၊ သေးငယ်သော အာကာသအရာဝတ္ထုသည် ကြီးမားပြီး မြန်ဆန်နေသရွေ့ အင်္ဂါဂြိုဟ်၏ မျက်နှာပြင်ပေါ်ရှိ ကျောက်တုံးများကို အပိုင်းပိုင်းကွဲအက်စေနိုင်သည်။ တိုက်မိသည့်ထောင့် မှန်ကန်ပါက အပိုင်းအစအချို့သည် အင်္ဂါဂြိုဟ်၏ ဆွဲငင်အားမှ လွတ်မြောက်ပြီး အာကာသထဲသို့ ဝင်ရောက်ရန် kinetic energy ရရှိမည်ဖြစ်သည်။ ၎င်းတို့သည် အာကာသထဲတွင် “လှည့်လည်” နေပြီး အစိတ်အပိုင်းအချို့ကို ကမ္ဘာမြေ၏ ဆွဲငင်အားက ဖမ်းယူပြီး ကမ္ဘာမြေမျက်နှာပြင်သို့ “တိုက်မိ” မည်ဖြစ်သည်။ ဤလုပ်ငန်းစဉ်တွင်၊ သေးငယ်သော ဒြပ်ထုအချို့နှင့် လျော့ရဲသော ဖွဲ့စည်းတည်ဆောက်ပုံရှိသော အပိုင်းအစများသည် မြင့်မားသောဖိအားနှင့် မြင့်မားသောအပူချိန်ဖြင့် လေထုထဲတွင် လောင်ကျွမ်းပြီး ဓာတ်ငွေ့အဖြစ် ပြောင်းလဲသွားပြီး ကျန်ရှိသော ကြီးမားသော ဒြပ်ထုနှင့် တင်းကျပ်စွာ ဖွဲ့စည်းတည်ဆောက်ပုံရှိသော အပိုင်းအစများသည် ကမ္ဘာမြေမျက်နှာပြင်သို့ ရောက်ရှိမည်ဖြစ်သည်။ ၎င်းတို့ကို "အင်္ဂါဂြိုဟ်ကျောက်များ" ဟုလည်း လူသိများသည်။ အလားတူပင် လမျက်နှာပြင်ရှိ ကြီးမားသောနှင့် သေးငယ်သော ချိုင့်ဝှမ်းများကိုလည်း ဂြိုဟ်သိမ်ဂြိုဟ်မွှားများက ဖျက်ဆီးခဲ့သည်။

၂။ လပေါ်တွင် ဒိုင်နိုဆောရုပ်ကြွင်းများ တွေ့ရှိပါသလား။

လနှင့် အင်္ဂါဂြိုဟ်ပေါ်ရှိ ကျောက်တုံးများသည် ကမ္ဘာပေါ်သို့ ရောက်ရှိလာနိုင်သောကြောင့် ကမ္ဘာပေါ်ရှိ ကျောက်တုံးများသည် လပေါ်သို့ ရောက်ရှိနိုင်ပါသလား။ ဒိုင်နိုဆောများသည် လပေါ်သို့ ပထမဆုံးဆင်းသက်ခဲ့သော မျိုးစိတ်များဖြစ်သည်ဟု အဘယ်ကြောင့်ဆိုသနည်း။

လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်း ၆၅ သန်းခန့်က အချင်း ၁၀ ကီလိုမီတာခန့်နှင့် အလေးချိန် ၂ ထရီလီယံတန်ခန့်ရှိသော ဧရာမဂြိုဟ်ကြီးတစ်ခုသည် ကမ္ဘာမြေပေါ်သို့ ဝင်တိုက်မိပြီး ကြီးမားသော ချိုင့်ခွက်တစ်ခု ချန်ထားခဲ့သည်။ ယခုအခါ ချိုင့်ခွက်ကို ဖုံးအုပ်ထားသော်လည်း ထိုအချိန်က ဖြစ်ပွားခဲ့သော ဘေးအန္တရာယ်ကို မြှုပ်နှံ၍မရပါ။ ဂြိုဟ်၏ အရွယ်အစားကြောင့် လေထုထဲတွင် ခဏတာ “အပေါက်” တစ်ခု ပေါက်ကွဲသွားခဲ့သည်။ မြေပြင်ပေါ်သို့ ဝင်တိုက်ပြီးနောက် ကမ္ဘာမြေမှ ကျောက်တုံးအပိုင်းအစများစွာ ပြုတ်ကျခဲ့ဖွယ်ရှိသည်။ ကမ္ဘာမြေနှင့် အနီးဆုံး ကောင်းကင်အရာဝတ္ထုအနေဖြင့် လသည် တိုက်မိမှုကြောင့် လွင့်စင်သွားသော ကမ္ဘာမြေ၏ ကျောက်တုံးအပိုင်းအစများကို ဖမ်းယူနိုင်ဖွယ်ရှိသည်။ ဤ “တိုက်မိခြင်း” မဖြစ်ပွားမီတွင် ဒိုင်နိုဆောများသည် နှစ်ပေါင်း ၁၀၀ သန်းကျော် အသက်ရှင်နေထိုင်ခဲ့ပြီး ကမ္ဘာ့အလွှာများတွင် ဒိုင်နိုဆောရုပ်ကြွင်းများစွာ ရှိနှင့်ပြီးဖြစ်သောကြောင့် လပေါ်သို့ ဝင်တိုက်မိသော အပိုင်းအစများတွင် ဒိုင်နိုဆောရုပ်ကြွင်းများ ရှိနေခြင်းကို ငြင်းဆို၍မရပါ။

၃။ လပေါ်တွင် ဒိုင်နိုဆောရုပ်ကြွင်းများ တွေ့ရှိပါသလား။

ဒါကြောင့် သိပ္ပံသီအိုရီရဲ့ ရှုထောင့်ကနေကြည့်ရင် ဒိုင်နိုဆောတွေဟာ လပေါ်ကို ပထမဆုံးဆင်းသက်ခဲ့တဲ့ သတ္တဝါတွေဖြစ်ဖို့ အလားအလာများပါတယ်။ စိတ်ကူးယဉ်ဆန်တဲ့ စိတ်ကူးယဉ်ဇာတ်လမ်းတစ်ပုဒ်လို့ ထင်ရပေမယ့် သိပ္ပံပညာအရတော့ လုံးဝနားလည်နိုင်ပါတယ်။ အနာဂတ်တစ်နေ့မှာ လပေါ်မှာ ဒိုင်နိုဆောရုပ်ကြွင်းတွေကို တကယ်ရှာတွေ့နိုင်ပြီး အဲဒီအချိန်မှာ အံ့သြမနေသင့်ပါဘူး။

Kawah Dinosaur တရားဝင်ဝဘ်ဆိုဒ်www.kawahdinosaur.com

ပို့စ်တင်ချိန်: မေလ ၁၇-၂၀၂၀